Παπαγαλία ή βιωματική εμπειρία;

Όποιος έχει περάσει από το ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης και αξιολόγησης, σίγουρα έχει να θυμάται τις αγωνιώδεις προσπάθειες να συγκρατήσει στο μυαλό του την κάθε λέξη ενός κειμένου – γιατί αν έχανε έστω και μία, δεν θα μπορούσε να θυμηθεί τίποτα από τα παρακάτω. Φυσικά υπήρχαν (και υπάρχουν) οι περιπτώσεις όπου τα παιδιά αποστήθιζαν ακόμα και τα σημεία στίξεις και την αρίθμηση των σελίδων.

Τι είναι όμως η αποστήθιση;

Η αποστήθιση αναφέρεται στην τεχνική μάθησης, η οποία ως στόχο έχει τη μηχανική απομνημόνευση της εκπαιδευτικής ύλης, αντί της κριτικής κατανόησης και επεξεργασίας των εννοιών, έτσι ώστε να αποθηκευτούν πληροφορίες στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Εξ ορισμού επομένως, η μηχανική μάθηση αποκλείει την κατανόηση και λειτουργεί αναποτελεσματικά στην εκμάθηση ενός θέματος σε βάθος και σε ανώτερο επίπεδο.

Σε ποιες χώρες εφαρμόζεται;

Αυτή η μέθοδος μάθησης έχει απορριφθεί από πολλά κράτη και μόνο σε ελάχιστα εφαρμόζεται ακόμα. Χώρες που εφαρμόζουν αυτό τον τρόπο μάθησης είναι η Βραζιλία, η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν, η Τουρκία, η Μαλαισία και μεταξύ όλων αυτών και η Ελλάδα.

Οι έρευνες συγκλονίζουν

Ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αποστήθιση και η μηχανική μάθηση συμβάλλει στην έλλειψη προόδου στον τομέα των επιστημών και της έρευνας. Αυτή η έλλειψη προόδου έχει τεράστιες προεκτάσεις τόσο στην οικονομική, όσο και στην πολιτιστική ανάπτυξη της Ελλάδας. Στατιστικά στοιχεία φέρνουν την Ελλάδα τελευταία στη λίστα των ευρωπαϊκών χωρών για τις επιδόσεις της στην καινοτομία. Έλληνες καθηγητές και πανεπιστημιακοί σχολιάζουν ότι η παπαγαλία που εφαρμόζεται στο ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης, καταστρέφει κυριολεκτικά τα παιδιά αφαιρώντας κάθε δημιουργική και απελευθερωμένη σκέψη. Δεν τους επιτρέπει να σκεφτούν, να συνδυάσουν πληροφορίες και να τις επεξεργαστούν με κριτική ικανότητα. Τα παιδιά απλά αποθηκεύουν και αναπαράγουν πληροφορίες μηχανικά λειτουργώντας περισσότερο σαν καλοκουρδισμένες μηχανές αποστήθισης, παρά ως σκεπτόμενα άτομα.

Αποστήθιση vs Ενεργητική μάθηση

Σε πολλές περιπτώσεις η αποστήθιση και η παπαγαλία είναι απαραίτητες διαδικασίες μάθησης για την απομνημόνευση πληροφοριών. Για παράδειγμα, όταν θέλουμε να συγκρατήσουμε νούμερα τηλεφώνου ή άλλα αριθμητικά δεδομένα (π.χ. αριθμός ταυτότητας, ΑΦΜ), η αποστήθιση μπορεί να είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος απομνημόνευσης. Παρομοίως, όταν τα παιδιά διδάσκονται το αλφάβητο, την προπαίδεια, τους περιοδικούς πίνακες, ή επιστημονικούς τύπους, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν μεθόδους μηχανικής μάθησης.

Παρόλα αυτά, στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες τονίζεται η σημασία της βαθιάς κατανόησης των πληροφοριών και όχι η αποστήθιση.

Η ενεργητική μάθηση, σε πολλές χώρες του κόσμου θεωρείται ως ο καταλληλότερος τρόπος απόκτησης γνώσεων και ανάπτυξης σημαντικών δεξιοτήτων, γιατί έτσι καλλιεργείται στα παιδιά μια θετική στάση απέναντι στη μάθηση.

Οι έρευνες έχουν δείξει ότι, οι ευκαιρίες για μάθηση αξιοποιούνται πλήρως μέσα από το αυθόρμητο παιχνίδι, από την έρευνα και την παρατήρηση, από γεγονότα και εμπειρίες ζωής, από τη συζήτηση και την αλληλεπίδραση μαθητών και δασκάλων.

Τα παιδιά μαθαίνουν αποτελεσματικότερα μέσα από την πράξη, τη σκέψη, τη διερεύνηση, την ποιοτική αλληλεπίδραση και μέσα από τις σχέσεις τους με άλλους. Όλα αυτά σε συνδυασμό, καλλιεργούν και αναπτύσσουν τις μοναδικές ικανότητες του κάθε παιδιού. Ένα περιβάλλον που προσφέρει ερεθίσματα και προκαλεί τη σκέψη του παιδιού στο να αμφισβητήσει, να ερευνήσει, να μάθει από προηγούμενες εμπειρίες, να εκφράσει τις δικές του ιδέες, σκέψεις και απορίες, είναι το ιδανικό περιβάλλον για να επιτευχθεί και να καλλιεργηθεί η μάθηση σε βάθος.

Σύμφωνα με έρευνες η ενεργητική μάθηση:

• Επιτρέπει στα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, να μάθουν από τις εμπειρίες τους, και να αναπτύξουν σημαντικές δεξιότητες μέσα από την έρευνα και τα δικά τους ενδιαφέροντα.
• Τονώνει την αυτοπεποίθηση των παιδιών γιατί νιώθουν σιγουριά για τη γνώση που έχουν αποκτήσει.
• Τα παιδιά μέσο της αλληλεπίδρασης μαθαίνουν να χειρίζονται και να λύνουν προβλήματα, να βελτιώνουν τις επικοινωνιακές δεξιότητές τους, να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία της μάθησης, να εκφράζουν τη γνώμη τους και να σέβονται παράλληλα τη γνώμη των άλλων.
• Δημιουργεί ικανότερους πολίτες γιατί μπορούν να αντιληφθούν με διαφορετικούς τρόπους τον κόσμο και να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων.

Ο ρόλος των γονιών σύμφωνα με τους ειδικούς:

• Ενθαρρύνετε και βοηθήστε το παιδί να περιγράψει με δικά του λόγια αυτά που διάβασε ή αυτά που άκουσε από το δάσκαλο.
• Ενθαρρύνετε τη συζήτηση πάνω στο θέμα που μελετάει το παιδί.
• Προσπαθήστε να βοηθήσετε το παιδί να συνδέσει τη νέα γνώση με προηγούμενες, ή με δικές του εμπειρίες.
• Ζητήστε του να σας δώσει παραδείγματα για αυτό που έμαθε.
• Συνδέστε τις πληροφορίες με άλλα σχετικά θέματα (με τον καιρό το παιδί θα μάθει να συνδέει τη νέα γνώση με παρόμοια θέματα).
• Συζητήστε για διαφορετικές ή αντίθετες απόψεις που μπορεί να υπάρχουν πάνω στο θέμα που μελετάει το παιδί.
• Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράσει τη προσωπική του γνώμη, τις σκέψεις και τις απορίες του δίνοντας σας επιχειρήματα.
• Ακούστε τη γνώμη του παιδιού και σεβαστείτε την ακόμα και αν είναι αντίθετη από τη δική σας.
• 
  
• Πηγή: Parentshelp.gr

Το βάζο των Χριστουγέννων!

Είναι πλέον σίγουρο! Οι μέρες πριν και κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων είναι οι αγαπημένες μου! Τότε είναι που θέλω να κατασκευάσω ότι ιδέα βρω στο ίντερνετ, τότε είναι που θα σκεφτώ τις πιο δημιουργικές και όμορφες προτάσεις και τότε είναι που θα με πιάσει μια αγάπη για το μέρος που λέγεται...κουζίνα (άλλο να φτιάχνεις ζαχαρόπαστα και άλλο να φτιάχνεις μπιζέλια). Το κομμάτι που με γεμίζει περισσότερο όμως, απ' όλη αυτή τη διαδικασία είναι το να προσφέρεις αυτό που έχεις φτιάξει με τόση αγάπη και προσοχή σε αγαπημένα σου πρόσωπα. Απίστευτο συναίσθημα. Και μόνο γι' αυτό συνεχίζω ακάθεκτη και σας προτείνω τις ιδέες μου!Σήμερα θα φτιάξουμε ένα βάζο γεμάτο χριστουγεννιάτικη φαντασία!

Τι θα χρειαστούμε:

• Ένα απλό γυάλινο βάζο
• Πράσινη ή κόκκινη κορδέλα
• Σπρέι σε χρυσό χρώμα
• Χρυσόσκονες σε κόκκινο και χρυσό χρώμα
• Διάφορα μικρά στολιδάκια
• Μεγάλα και μικρά κουκουνάρια
• Σπάγκο
• Ένα μεγάλο στολίδι για το χείλος του βάζου

Φτιάχνοντας το βάζο...

Παίρνουμε 2-3 μεγάλα κουκουνάρια και τα βάφουμε με το σπρέι. Πριν στεγνώσει το σπρέι ρίχνουμε από πάνω χρυσή ή κόκκινη χρυσόσκονη και τα αφήνουμε να στεγνώσουν. Όταν είναι έτοιμα βάζουμε στο βάζο και σε όποια διάταξη θέλουμε εμείς, τα βαμμένα κουκουνάρια, αρκετά μικρά κουκουνάρια (με το φυσικό τους χρώμα), μπαλίτσες κόκκινες, καμπανάκια και ότι άλλο έχουμε εύκαιρο.

Βάζοντας τις τελευταίες λεπτομέρειες:

Στο χείλος του βάζου τοποθετούμε την πράσινη κορδέλα και φτιάχνουμε ένα φιόγκο. Παίρνουμε ένα στολιδάκι από αυτά που φτιάξαμε (για να δείτε την κατασκευή χριστουγεννιάτικων στολιδιών πατήστε εδώ) ή κάποιο έτοιμο και το τυλίγουμε με σπάγκο γύρω από την πράσινη κορδέλα. 

Έτοιμο!Τόσο απλά!

Συνεχίζεται....

Χειροποίητα χριστουγεννιάτικα στολίδια!

Είναι πλέον σίγουρο! Οι μέρες πριν και κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων είναι οι αγαπημένες μου! Τότε είναι που θέλω να κατασκευάσω ότι ιδέα βρω στο ίντερνετ, τότε είναι που θα σκεφτώ τις πιο δημιουργικές και όμορφες προτάσεις και τότε είναι που θα με πιάσει μια αγάπη για το μέρος που λέγεται...κουζίνα (άλλο να φτιάχνεις ζαχαρόπαστα και άλλο να φτιάχνεις μπιζέλια). Το κομμάτι που με γεμίζει περισσότερο όμως, απ' όλη αυτή τη διαδικασία είναι το να προσφέρεις αυτό που έχεις φτιάξει με τόση αγάπη και προσοχή σε αγαπημένα σου πρόσωπα. Απίστευτο συναίσθημα. Και μόνο γι' αυτό συνεχίζω ακάθεκτη και σας προτείνω τις ιδέες μου!

Τι θα χρειαστούμε:

• Πηλό ή ελαφροπηλό (το βρίσκετε σε βιβλιοπωλεία, μαγαζιά με κατασκευές, μαγαζιά με ψιλικά)
• Τέμπερες ή νερομπογιές σε χρώματα τις επιλογής σας
• Ατλακόλ
• Κορδέλες και χρυσόσκονες σε χρώματα τις επιλογής σας
• Σπάγγο
• Καλουπάκια με χριστουγεννιάτικα σχέδια
• Κουκουνάρια μικρά
• Κουδουνάκια

Στολίδι Νο.1

 Παίρνουμε τον ελαφροπηλό (είναι καλύτερος γιατί πλάθεται πιο εύκολα και έχει λιγότερο βάρος) και τα καλουπάκια και φτιάχνουμε το αρχικό σχήμα τον στολιδιών, όπως φτιάχνουμε τα κουλουράκια και τα αφήνουμε να στεγνώσουν. Δεν ξεχνάμε να φτιάξουμε στην κορυφή μια τρύπα για να περάσει ο σπάγκος. Στη συνέχεια, μέσα σε ένα μπολ, αναμιγνύουμε  λίγη τέμπερα της επιλογής μας με ατλακόλ και βάφουμε τη μια πλευρά των στολιδιών και κατευθείαν ρίχνουμε από πάνω χρυσόσκονη του ίδιου χρώματος(η ποσότητα χρυσόσκονης που θα ρίξουμε εξαρτάται από το πόσο θέλουμε να γυαλίζει το στολίδι μας). Μόλις στεγνώσουν, τα γυρίζουμε από την άλλη και ακολουθούμε την ίδια διαδικασία. 

Ακολουθεί το δέσιμο με σπάγκο. Αφού το περάσουμε από την τρύπα το δένουμε κάνοντας μία πολύ μικρή θηλιά. Από το σημείο εκείνο ξεκινάμε με το σπάγκο που έχει μείνει μία δεύτερη θηλιά από την οποία θα κρεμαστεί το στολίδι. Τέλος, στο σημείο που δένει η πρώτη θηλιά κάνουμε ένα φιόγκο με κορδέλα και περνάμε με κλωστή ένα κουδουνάκι. Έτοιμα τα στολίδια!

Στολίδι Νο. 2

 Παίρνουμε ένα κουκουνάρι και βάφουμε τη μια πλευρά με λίγη τέμπερα της επιλογής μας αναμιγμένη με ατλακόλ και κατευθείαν ρίχνουμε από πάνω χρυσόσκονη του ίδιου χρώματος(η ποσότητα χρυσόσκονης που θα ρίξουμε εξαρτάται από το πόσο θέλουμε να γυαλίζει το στολίδι μας). Μόλις στεγνώσει, το γυρίζουμε από την άλλη και ακολουθούμε την ίδια διαδικασία. 

Ακολουθεί το δέσιμο με σπάγκο. Με το κουκουνάρι είναι λίγο πιο δύσκολη η διαδικασία. Προσπαθούμε να περάσουμε τον σπάγκο από τα κενά του σημείου και μόλις περάσει από όλο το κουκουνάρι, κάνουμε ένα σφιχτό κόμπο ακριβώς πάνω στο κουκουνάρι. Στο σημείο εκεί, φτιάχνουμε ένα φιόγκο. Στη συνέχεια, αφήνουμε λίγο σπάγκο κενό και μετά φτιάχνουμε την θηλιά από την οποία θα κρεμαστεί το στολίδι.  Τέλος, στο σημείο που δένει η πρώτη θηλιά κάνουμε ένα φιόγκο με κορδέλα και περνάμε με κλωστή ένα κουδουνάκι. Έτοιμα και αυτά τα στολίδια!

Συνεχίζεται....

Οι...παραμυθάδες!

  

 Η Έρα Μουλάκη είναι ψυχοθεραπεύτρια – οικογενειακή θεραπεύτρια και συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Μας δείχνει τον τρόπο να δημιουργήσουμε διδακτικές ιστορίες και μεταφορές, ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές δυσκολίες και τις προκλήσεις που θα συναντήσουν.

   "Μέσα από τη δουλειά μου έμαθα ότι υπάρχει κάτι το μαγικό στις ιστορίες των ανθρώπων. Ο τρόπος που αφηγείται κανείς τη ζωή του, τα προβλήματα του είναι ο τρόπος που βλέπειτον κόσμο, ο τρόπος που δίνει νόημα ο ίδιος σε καταστάσεις που του συμβαίνουν και στα γεγονότα. Έτσι, αν αλλάξει η αφήγηση σημαίνει πως έχει αλλάξει και το πώς βλέπει κανείς τα πράγματα γύρω του. Ελπίζω για λίγο να γίνετε παιδιά και να αφεθείτε σε ένα ταξίδι στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών".

Λίγα λόγια για τα παραμύθια:
   Πιστεύω πως τα παραμύθια είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να επικοινωνήσει ένας γονιός με το παιδί. Ένας αποτελεσματικός τρόπος να του μιλήσει για το πώς να μη φοβάται το σκοτάδι, πώς να του διδάξει να μοιράζεται τα παιχνίδια του αλλά και πώς να του εξηγήσει το θάνατο ενός αγαπημένου του προσώπου.

Ο λόγος που τα παραμύθια έχουν αυτή την ικανότητα είναι γιατί επιτρέπουν στο παιδί να πάρει απόσταση από το γεγονός με το οποίο είναι συναισθηματικά φορτισμένο, ενώ ταυτόχρονα του επιτρέπουν μέσα από τους συμβολισμούς και τις μεταφορές να ταυτιστεί με τον ήρωα, να μάθει, να διδαχθεί και να μοιραστεί τη λύση που φέρνει συχνά και τη κάθαρση, την συναισθηματική αποφόρτιση.

Μπορείτε να πείτε όλα όσα θέλετε στο παιδί μέσα από τα λόγια ή τις πράξεις κάποιου χαρακτήρα στη ιστορία. Στη ροή της ιστορίας μπορείτε να πείτε: Ο ελέφαντας είπε στο λιοντάρι «μπορείς να μοιραστείς την τροφή σου με τα άλλα ζώα».  Σ’ αυτό το παράδειγμα το παιδί αγνοεί, σε συνειδητό επίπεδο, ότι η φράση «να μοιραστείς την τροφή σου με τους άλλους» απευθύνεται σ’ εκείνο. Όλη η προσοχή του, συνειδητά, είναι στραμμένη στην πλοκή της ιστορίας. Θεωρεί το διάλογο αυτό μέρος της ιστορίας, αλλά ασυνείδητα είναι σε θέση να καταγράψει την υπόδειξη ότι είναι καλό να μοιραζόμαστε αυτά που έχουμε με τους άλλους.
 

Γιατί να λέμε ιστορίες και παραμύθια στα παιδιά;
   Η αφήγηση ιστοριών έχει πολλά πλεονεκτήματα. Ακούγοντας, τα παιδιά ασκούν τη φαντασία τους και την ικανότητα τους να οραματίζονται. Μαθαίνουν ακόμα να ακούν προσεκτικά. Το παραμύθι είναι μια γλώσσα που έχει τους δικούς της κανόνες και τρόπους αφήγησης.

Τα Βασικά Βήματα:

1. Απομονώστε το πρόβλημα και καθορίστε με ακρίβεια ποιος το έχει πχ η μικρή Μαρία που είναι ακατάστατη και δεν μαζεύει τα παιχνίδια της.
2. Ξεχωρίστε τα πρόσωπα που εμπλέκονται (παιδί, γονείς, φίλοι κτλ), τις τοποθεσίες και
   
   τα πράγματα ή γεγονότα που συνδέονται με το πρόβλημα.
3. Επιλέξτε το περιεχόμενο της μεταφοράς (άνθρωποι, ζώα, βασιλιάδες κτλ), που θα ενσαρκώσουν τους ρόλους στην ιστορία σας. Καλό είναι να επιλέξτε σε ποιο βασίλειο θα διαδραματιστεί η ιστορία ζωικό, πριγκιπικό, επιστημονικό κτλ.
4. Επινοείστε μια λύση ή μια επιθυμητή συμπεριφορά πχ η Μαρία να τακτοποιεί τα παιχνίδια της όταν τελειώνει το παιχνίδι
5. Επιστρατεύστε όλη τη μαεστρία σας και υποδείξτε πως τα πρόσωπα της ιστορίας που αντιμετωπίζουν το συγκεκριμένο πρόβλημα φτάνουν στη λύση του.

Είναι σημαντικό το παιδί να έχει σημείο αναφοράς στην ιστορία ώστε να μπορέσει να ταυτίζεται με τους χαρακτήρες, τα γεγονότα και τις μεταξύ τους σχέσεις.

π.χ. Η Μαρία λοιπόν αφήνει το δωμάτιο της άνω κάτω κάθε φορά που παίζει παρόλο που ξέρει πως δυσαρεστεί τους γονείς της και παραβιάζει έναν κανόνα του σπιτιού.

Μια ιστορία για το πρόβλημα αυτό θα είχε τις ακόλουθες αντιστοιχίες:

Μαρία:	Η Πριγκίπισσα
Πατέρας:	Βασιλιάς
Μητέρα:	Βασίλισσα
Οικογένεια:	Βασιλική Οικογένεια
Βασικός Κανόνας:	Βασιλικό Δίκαιο
Η ακαταστασία της κόρης:	Η ακατάστατη πριγκίπισσα
Η στεναχώρια των γονιών:	Η δυσαρέσκεια της βασιλικής οικογένειας

 
Έχουμε λοιπόν τους ήρωες, την ιστορία και τώρα βάζουμε όση φαντασία έχουμε:

    Μια φορά και ένα καιρό σε κόσμο μακρινό ζούσε η βασιλική οικογένεια.

Είχε μια κόρη όμορφη και καλή που ήταν πριγκίπισσα. Όλη είχαν να το λένε για την ομορφιά και την καλοσύνη της. Η βασιλική οικογένεια ζούσε αγαπημένη για καιρό. Όταν

άρχισε να μεγαλώνει η πριγκίπισσα άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο ακατάστατη. Πέταγε τα ακριβά της ρούχα και τα καλά της τα παπούτσια εδώ και εκεί. Οι γονείς της όσο και αν της λέγανε να τα μαζεύει εκείνη τίποτα. Γίνονταν ολοένα και πιο ακατάστατη και δεν έβαζε μυαλό.

      Απελπισμένοι ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα , το σκέφτηκαν, το ξανασκέφτηκαν, το έφεραν από εδώ το γύρισαν από εκεί και αποφάσισαν πως δεν είχαν άλλη επιλογή από την πιο τρελή, περίεργη και παράξενη λύση.  Να γίνουν και αυτοί ακατάστατοι. Να δοκιμάσουν μήπως και έτσι βάλει μυαλό η κόρη τους. Μέσα σε λίγες μέρες το παλάτι είχε γίνει αγνώριστο.

      Η πριγκίπισσα έπαψε να βρίσκει συγυρισμένο το δωμάτιο της και στρωμένο το κρεβάτι της, ήταν σχεδόν αδύνατο να βρει ένα ζευγάρι γόβες. Μέσα σε μια εβδομάδα είχε χάσει τον ύπνο της έτσι όπως μπλέκονταν τα πόδια της στα τσαλακωμένα σεντόνια, κυκλοφορούσε σαν κλόουν με χρωματιστά ρούχα που έβρισκε εδώ και εκεί. Μια μέρα αφού δεν άντεχε να ψάχνει τα πράγματα της άλλο έβαλε τις φωνές « Φτάαανει δεν σας αντέχω άλλο. Μαζέψτε αυτό το αχούρι. Δεν μπορεί να ζήσει άνθρωπος έτσι» είπε. «Και σας υπόσχομαι ότι και εγώ θα γίνω από αύριο η πιο τακτική πριγκίπισσα».

      Έτσι και έγινε, οι γονείς με ένα χαμόγελο την αγκάλιασαν και όλοι μαζί, ο βασιλιάς, η βασίλισσα, η πριγκίπισσα και όλο το προσωπικό του παλατιού βάλθηκαν να το μαζεύουν και αργά πια το βράδυ κατάφεραν να το συγυρίσουν και να είναι και πάλι ένα όμορφο και τακτοποιημένο παλάτι. Από τότε η πριγκίπασσα δεν ξαναπέταξε τα ρούχα της από εδώ και από εκεί, και πήρε το μάθημα της.

      Έτσι έζησαν αυτοί καλά και εμείς ακόμα καλύτερα.

Πηγή:http://www.babytips.gr/%CE%93%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CF%82/pvs-na-grapsoun-paramythia-oi-goneis.html

Μικροί βιρτουόζοι, ώριμοι...ενήλικες

Η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου σε νεαρή ηλικία μπορεί να μην κάνει το παιδί διαπρεπή μουσικό, αλλά θα μπορούσε να το κάνει πιο έξυπνο ενήλικα σύμφωνα με νέα έρευνα.

Σύμφωνα με την έρευνα τα παιδιά που αρχίζουν μαθήματα μουσικής σε μικρή ηλικία – στα εφτά – παρουσιάζουν γρηγορότερη ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων τους, λόγω της ανάπτυξης του κέντρου του εγκεφάλου που σχεδιάζει και ελέγχει την κίνηση.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Κονκόρντια του Μόντρεαλ στον Καναδά εξηγούν ότι υπάρχει ένα «παράθυρο γνώσης» μεταξύ των ηλικιών έξι και οχτώ όπου η μουσική εκπαίδευση – στην οποία απαιτείται ο συντονισμός ανάμεσα στα χέρια και τα οπτικά καθώς και τα ακουστικά ερεθίσματα – αλληλεπιδρά με την κινητική ανάπτυξη οδηγώντας σε μακροχρόνιες αλλαγές στον εγκέφαλο.

Στη σχετική έρευνα σε 36 μουσικούς παρατηρήθηκε ότι εκείνοι που είχαν ξεκινήσει μαθήματα μουσικής πριν από τα εφτά τους χρόνια ήταν πιο ακριβείς σε μη μουσικά κινητικά τεστ σε σύγκριση με τους μουσικούς που είχαν ξεκινήσει μαθήματα αργότερα.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι τα ευρήματά τους οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η εκπαίδευση σε μικρή ηλικία είναι πιο αποτελεσματική επειδή ορισμένες πτυχές της ανατομίας του εγκεφάλου είναι πιο ευαίσθητες σε αλλαγές σε εκείνες τις χρονικές περιόδους.

Πηγή: http://www.govastileto.gr/to-paidi-mou

Αχ αυτή η κληρονομικότητα...ή μήπως όχι;;

   Όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι κάθε παιδί, εκτός από ξεχωριστή προσωπικότητα, έχει και διαφορετικές ικανότητες από κάποιο αντίστοιχο της ηλικίας του. Άλλα συμπεριφέρονται ακριβώς όπως θα άρμοζε στο ηλικιακό διάστημα που διανύουν, άλλα δείχνουν πολύ πιο... προχωρημένα. Πέρα, όμως, από τις έμφυτες ικανότητες, τι είναι εκείνο που κάνει τα παιδιά να ξεχωρίζουν και να διακρίνονται αυτές οι διαφορές ανάμεσά τους; Ο εγκέφαλος ενός νεογέννητου ζυγίζει μόλις το 1/4 του βάρους του εγκεφάλου ενός ενηλίκου, γι’ αυτό και είναι ικανό να ελέγξει μόνο τις απολύτως απαραίτητες για τη ζωή λειτουργίες του οργανισμού του, δηλαδή την αναπνοή, το κλάμα, τον ύπνο και το φαγητό. Μέχρι το τέλος του πρώτου χρόνου, ο εγκέφαλος έχει τριπλασιαστεί σε μέγεθος. Έτσι, το παιδί αποθηκεύει πληροφορίες ανάλογα με τις εμπειρίες που βιώνει, και αρχίζει να τις χρησιμοποιεί κατά τη διαδικασία της μάθησης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες και τις μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς, σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του εγκεφάλου ενός παιδιού έχει και το περιβάλλον. Η ενεργός συμμετοχή των γονιών στη ζωή του παιδιού, και το κοινό τους ταξίδι στην ανακάλυψη του εαυτού του είναι τα καλύτερα που έχετε να κάνετε για να εξασφαλίσετε την προσωπική ευφυΐα του παιδιού σας. Σύμφωνα με έρευνες, τα μωρά που στερούνται την αγκαλιά και το παιχνίδι παρουσιάζουν «αδυναμία» στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ η αγάπη, το αγκάλιασμα και το παιχνίδι έχουν μια ισχυρή επίδραση στην ανάπτυξη της νοημοσύνης τους. Τι ονειρεύεστε για το παιδί σας; Να είναι χαρούμενο; Αισιόδοξο; Να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του; Να νιώθει ότι το αγαπάνε; Τότε, θα έχετε ήδη ένα έξυπνο παιδί. 

Παιχνίδια για έξυπνα μωρά 

Ο εγκέφαλος του μωρού σας διαμορφώνεται από τις πρώτες κιόλας μέρες της ζωής του και αποτελείται από δισεκατομμύρια εγκεφαλικά κύτταρα, που ονομάζονται νευρώνες. Οι νευρώνες αυτοί διασυνδέονται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα όσο πιο στέρεες και σωστές «συνδέσεις» δημιουργούνται, τόσο εξυπνότερο να γίνεται το παιδί. Ο σχηματισμός αυτών των συνδέσεων ενεργοποιείται όταν το μωρό σας είναι εκτεθειμένο σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε χρώματα, ήχους, μυρωδιές, πρόσωπα, καθώς και στο άγγιγμά σας. 

Ανεξαρτησία και αυτοπεποίθηση 

Άλλες μελέτες δείχνουν ότι τα μωρά που λαμβάνουν περισσότερα ερεθίσματα, αναπτύσσουν πιο γρήγορα την ανεξαρτησία τους, ενώ έχουν καλύτερο συντονισμό των μυών τους και αποκτούν νωρίς μια ασφαλή εικόνα του εαυτού τους. Αντιθέτως, εκείνα που μεγαλώνουν με λιγότερα ερεθίσματα, βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση, κάτι που μπορεί να γίνει εμφανές αρκετά αργότερα, όπως π.χ. στην Α΄ τάξη του σχολείου, ενώ μπορεί να διαρκέσει και για πολλά χρόνια μετά. 

Ευφυΐα και κληρονομικότητα 

Οι επιστήμονες συμφωνούν σχεδόν ομόφωνα ότι η κληρονομικότητα αφορά περίπου το 50% της ευφυΐας ενός παιδιού, ενώ για το υπόλοιπο 50% σημαντικό ρόλο παίζουν περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η διατροφή, τα ερεθίσματα από το περιβάλλον, ακόμα και η αγάπη που δίνετε στο παιδί σας. Δεν μπορείς να αλλάξεις το γενετικό υλικό του εγκεφάλου, όμως με τα ερεθίσματα μπορείς να επηρεάσεις τη λειτουργία του. Και παρόλο που το γενετικό υλικό μπορεί να είναι άριστο, ρόλο παίζει και η συναρμολόγηση. Έτσι, ένα παιδί που γεννιέται έξυπνο, μπορεί να μην εξελιχθεί σε έξυπνο αν παραμεληθεί, ενώ ένα παιδί που δεν έχει γεννηθεί πολύ έξυπνο, μπορεί πραγματικά να λάμψει αν δεχτεί την κατάλληλη υποστήριξη από το περιβάλλον όπου μεγαλώνει. 

Μιλήστε στη δική τους γλώσσα 

Η Άλισον Γκόπνικ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Μπέρκλεϊ, συγγραφέας του βιβλίου «Τhe Ρhilosophical Βaby» και ειδικευμένη στη Γνωστική Επιστήμη, μας λέει πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένας υπολογιστής πολύ διαφορετικός

και πολύ πιο ισχυρός από τους υπολογιστές που χειριζόμαστε. Και συνεχίζει: «Ως εκ τούτου, ο εγκέφαλος των μωρών είναι εξίσου ικανός για υπολογισμούς με τους ενήλικους εγκεφάλους, έστω κι αν τα μωρά ίσως να μην μπορούν να πούνε συνειδητά τι κάνει ο εγκέφαλός τους. Αν θέσουμε σε ένα 3χρονο παιδί μια ευθεία ερώτηση όπως: ''Πώς λειτουργεί αυτή η μηχανή;'', το πιθανότερο είναι να πάρουμε για απάντηση ασυναρτησίες. Αν, όμως, το ρωτήσουμε: ''Παίρνει μπροστά με τον κύβο ή με το κίτρινο κουμπί;'', θα μας δώσει τη σωστή απάντηση. Πρέπει να ρωτάς τα μωρά και τα παιδιά στη ''γλώσσα'' τους, όχι στη δική μας. Μας πήρε 30 χρόνια για να φανταστούμε πώς να το κάνουμε, και ακόμη μαθαίνουμε». 

Κάντε εξάσκηση 

Ο αμερικανός γενετιστής Ντέιβιντ Σενκ, στο βιβλίο του «Τhe Genius in all of us» (Η μεγαλοφυΐα μέσα μας), υποστηρίζει πως η ευφυΐα θέλει την εξάσκησή της. Μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι οι μεγαλοφυΐες γεννιούνται, δεν γίνονται, και ότι το ταλέντο είναι χάρισμα εκ φύσεως που δεν διδάσκεται, γιατί είναι συνυφασμένο με τα γονίδιά μας. Ο δόκτωρ τα ανατρέπει όλα αυτά, υποστηρίζοντας πως η μετριότητα δεν αποτελεί αμετάκλητη καταδίκη. Ο γνωστός γενετιστής ισχυρίζεται ότι, ελέγχοντας τις επιδράσεις του περιβάλλοντος, μπορούμε να ξεπεράσουμε τα όρια που πιστεύουμε ότι μας έχει θέσει η φύση. Φέρνει, για παράδειγμα, το μουσικό ταλέντο: «Πολλοί πιστεύουν ότι δεν είναι προικισμένοι με μουσικό αυτί, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει κλίση στη μουσική». Συμπέρασμα: Πολλές ικανότητες είναι επίκτητες, και η ευφυΐα σε κάποιο βαθμό μπορεί να διδαχτεί. Βέβαια, είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι άλλο είναι η ευφυΐα και άλλο η ιδιοφυΐα! 

Η συνταγή της ευφυΐας 

Πέρα από τις ειδικές συνθήκες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, υπάρχουν και κάποιοι γενικοί παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να θεωρηθούν πως ενισχύουν τη νοημοσύνη και οξύνουν το νου. 

Η μουσική. Η επιστήμη έχει αποφανθεί ότι τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν από νωρίς τον κόσμο των ήχων. Τα μαθήματα μουσικής είναι ένας πολύ ευχάριστος τρόπος για να εξασκήσει σωστά ένα παιδί τον εγκέφαλό του και, όπως φαίνεται, τα οργανωμένα μαθήματα όχι μόνο ενισχύουν το δείκτη νοημοσύνης, αλλά συμβάλλουν και στη μετέπειτα ακαδημαϊκή απόδοση τού παιδιού. Πρόσφατη, μάλιστα, έρευνα του Πανεπιστημίου του Τορόντο έδειξε ότι τα παιδιά που διδάσκονται μουσική έχουν πολύ υψηλότερο IQ στην ενήλικη ζωή τους. 

Ο θηλασμός. Το μητρικό γάλα αποτελεί βασική τροφή του εγκεφάλου, και η σημασία του είναι τεράστια σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής του μωρού. Δανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο θηλασμός κάνει τα μωρά όχι υγιέστερα, αλλά και πιο έξυπνα: Μωρά που θήλασαν για εννέα μήνες είχαν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης. 

Η άσκηση. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησαν καθηγητές του Πανεπιστημίου του Ιλινόις σε παιδιά Δημοτικού, οι αθλητικές επιδόσεις σχετίζονται άμεσα με την ακαδημαϊκή απόδοση. Η συμμετοχή σε ομαδικά αθλήματα ενισχύει την αυτοπεποίθηση, το ομαδικό πνεύμα και τις ηγετικές ικανότητες. 

Η περιέργεια. Οι ειδικοί λένε ότι γονείς που δείχνουν την περιέργειά τους για πράγματα, γεγονότα και καταστάσεις, μαθαίνουν στα παιδιά τους να αναζητούν νέες ιδέες, δηλαδή τη γνώση και τη σημασία της. 

Η σωστή διατροφή. Ως μηχανή, και μάλιστα η τελειότερη της φύσης, ο εγκέφαλος δεν μπορεί να λειτουργήσει σε πλήρη απόδοση χωρίς σωστά καύσιμα. Η σωστή διατροφή μπορεί να επηρεάσει την πνευματική και διανοητική ανάπτυξη, ειδικά στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής τους. Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από γιατρούς του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, σε 191 παιδιά που τα παρακολούθησαν από τη βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία, διαπίστωσαν ότι όσα κατά τη βρεφική ηλικία είχαν σοβαρή έλλειψη σιδήρου, είχαν χαμηλότερες επιδόσεις στα τεστ που αξιολογούσαν τις γνωστικές, μαθησιακές και νοητικές ικανότητες στις ηλικίες των 5 ετών, 11-14 ετών και 15-17 ετών. 

Το παιχνίδι. Κι όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να οξύνουν το πνεύμα, όχι βέβαια τα βίαια που κάνουν το παιδί μοναχικό και αφηρημένο, αλλά εκείνα που απαιτούν στρατηγική σκέψη, αναπτύσσουν οργανωτικές ικανότητες και ενισχύουν το ομαδικό πνεύμα και τη δημιουργικότητα. Αντίστοιχα, τα εγκεφαλικά παιχνίδια, όπως το σκάκι, το sudoku ή τα σταυρόλεξα, αποτελούν μια πολύ καλή γυμναστική του εγκεφάλου, αφού ο παίκτης λύνει προβλήματα και παίρνει αποφάσεις. 

Ευφυΐα και σκληρή δουλειά 

Ο Ρόμπερτ Σίγκλερ, καθηγητής Γνωστικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon και ειδικευμένος στην εκπαίδευση των παιδιών, μας λέει πως τα γονίδια με τα οποία γεννιέται κανείς παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, όμως εξίσου σημαντικό είναι να δουλέψει κανείς σκληρά. Ο καθηγητής λέει χαρακτηριστικά: «Τα παιδιά της μεσαίας τάξης, πριν ξεκινήσουν το Νηπιαγωγείο, προηγούνται σε πολλές, διαφορετικές μορφές γνώσεων από τα παιδιά φτωχών οικογενειών, γιατί οι γονείς τους τους αφιερώνουν περισσότερο χρόνο. Μιλούν περισσότερο στα παιδιά τους, χρησιμοποιούν ευρύτερο λεξιλόγιο, τους διαβάζουν περισσότερα βιβλία πριν πέσουν για ύπνο, συζητούν μαζί τους θέματα που σχετίζονται με αριθμούς συχνότερα, παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια που τα βοηθούν να κατανοήσουν τους αριθμούς». Επίσης, ο Σίγκλερ μάς λέει πως οι μαθηματικές γνώσεις είναι δείκτης της εξυπνάδας του παιδιού. Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το πόσο καλά Μαθηματικά ξέρει ένα παιδί, όταν ξεκινά το Νηπιαγωγείο -στα 5 του χρόνια-, αποτελεί πρόβλεψη για τις επιδόσεις του κατά την επόμενη οκταετία. Ακόμη και τα πιο απλά, κλασικά παιχνίδια, όπως το «φιδάκι», που περιλαμβάνουν αριθμούς, είναι πολύ βοηθητικά για τα παιδιά, όπως επίσης κάθε επιτραπέζιο. 

Η τυραννία της ευφυΐας 

Στο βιβλίο «Η Μαφία των Μαμάδων», το οποίο έγινε best seller στη Γερμανία, η συγγραφέας Κέρστιν Γκίερ παρουσιάζει ένα σύλλογο «τέλειων μητέρων» όπου, με σκοπό να μεγαλώσουν «διάνοιες», αναγκάζουν τα παιδιά από βρεφική σχεδόν ηλικία να ακούνε Μότσαρτ και να μαθαίνουν Κινέζικα, προσπαθώντας ταυτόχρονα να

επιβάλλουν τις μεθόδους τους στο Νηπιαγωγείο που τα στέλνουν και να δημιουργήσουν τρομερές τύψεις στις υπόλοιπες, φυσιολογικές μαμάδες. Όσο τρομακτικό κι αν ακούγεται, η ιστορία δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο η τάση, από πολλούς σύγχρονους, σκληρά εργαζόμενους γονείς που πιστεύουν πως γνωρίζουν καλά το παιχνίδι του ανταγωνισμού, να ωθούν τα παιδιά τους σε ασχολίες που θα τα κάνουν ακόμα πιο έξυπνα, ακόμα πιο ικανά, και -αν είναι δυνατόν- τέλεια. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να εγγυηθεί σε αυτούς τους γονείς ότι η ευφυΐα στην οποία ποντάρουν μπορεί να γίνει δυσλειτουργική για το παιδί, και εντέλει να το εμποδίσει να ενταχθεί στο κοινωνικό πλαίσιο του σχολείου. Πάντως, όλοι οι γενετιστές συμφωνούν σε ένα πράγμα: Τα παιδιά που γεννιούνται έξυπνα, δεν εξελίσσονται όπως θα περίμενε κανείς, ενώ εξίσου συχνά συμβαίνει τα παιδιά που δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνα, να επιτυγχάνουν πολλά στη ζωή τους. 

Πηγή: http://kids.in.gr/kid-related/growth/article/?aid=1231213573

Ένα αλλιώτικο... χριστουγεννιάτικο δέντρο

    Παρ' ότι έχουμε ένα μήνα ακόμη για τα Χριστούγεννα και δεν βλέπουμε (ακόμη!) στολισμένα σπίτια (μόνο λίγες βιτρίνες), βλέπω ότι στο ίντερνετ έχουν αρχίσει εδώ και μέρες να κάνουν την εμφάνισή τους φανταστικές χριστουγεννιάτικες  ιδέες και κατασκευές! Ομολογώ ότι ζήλεψα... γι' αυτό και σας παρουσιάζω τη δική μου χριστουγεννιάτικη πρόταση!

   Νομίζω σε όλους έχει τύχει να έχουν στο σπίτι μικρή γλάστρα η οποία μαράθηκε. Έτσι και εγώ είχα ένα τέτοιο γλαστράκι το οποίο χάλασε. Λυπήθηκα όμως να το πετάξω. Έτσι ξεραμένο όπως το έβλεπα προσπαθούσα να βρω μια λύση ώστε να το κρατήσω μέσα στο σπίτι και να προσδίδει τη δική του ομορφιά μέσα στο χώρο. Πήρα μικρά χριστουγεννιάτικα στολιδάκια (μικρά και ελαφριά για την ακρίβεια για να τα αντέχουν τα ξεραμένα κλαδάκια του φυτού) και άρχισα να το στολίζω όπως κάνω και το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Και ιδού το αποτέλεσμα: