Μουσική παράδοση, σαν παραμύθι από τα παλιά...

  Ανοίγοντας σήμερα την τηλεόραση, το ενδιαφέρον μου κινήθηκε  από  μία εκπομπή αφιερωμένη στον Γιώργο Μελίκη. Ποιός είναι ο Γιώργος Μελίκης; Καταξιωμένος λαογράφος με σπουδές δημοσιογραφίας, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος των ενδιαφερόντων του στον παραδοσιακό πολιτισμό και την ανάδειξή του. Πέρα από τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές που έκανε -άγνωστος στους περισσότερους από μας- ασχολήθηκε και  με την διοργάνωση εκατοντάδων εκδηλώσεων, πάντα σχετικών με την λαϊκή παράδοση και συγκέντρωσε ένα πολύ μεγάλο αριθμό κειμηλίων της παράδοσης.

   Τέτοιοι άνθρωποι, που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην παράδοση,  είναι άξιοι θαυμασμού και θα πρέπει να αποτελούν πρότυπα μίμησης. Μας δίνουν την ώθηση  να κάνουμε στροφή προς τις ρίζες μας. Το άρθρο αυτό, με αφορμή τη σημερινή εκπομπή, θέλει να τονίσει τη σημασία της παραδοσιακής μουσικής και την εκμάθησή της στα παιδιά από μικρή ηλικία.

    Η μουσική αποτελούσε σημαντικό στοιχείο για την καθημερινή ζωή του ανθρώπου από την αρχή της ιστορίας του μέχρι σήμερα. Για κάθε σημαντικό γεγονός στην πορεία της ζωής του υπήρχαν τραγούδια και μελωδίες με τα οποία τα είχε συνδυάσει. Κάθε τόπος είχε τα δικά του μουσικά έθιμα, τις δικές του παραδοσιακές μελωδίες.

   Με το πέρασμα του χρόνου όμως οι μουσικές αυτές συνήθειες και  αξίες ξεχάστηκαν. Θάφτηκαν μέσα στο χρονοντούλαπο του παρελθόντος, και τη θέση τους πήραν οι δυτικότροπες μελωδίες. Οι Έλληνες αναζητούσαν ξένα πρότυπα ζωής και σκέψης.  Όλο και περισσότεροι γονείς εκδήλωναν την επιθυμία τους  να στείλουν τα παιδιά τους σε ωδεία για τη διδασκαλία κλασσικής μουσικής,  ενώ υπήρχε ταυτόχρονη απομάκρυνση και αδιαφορία  προς την παραδοσιακή μουσική και τα αντίστοιχα όργανα της. Ο κίνδυνος μετατροπής της πολιτισμικής μας κληρονομιάς σ’ ένα μουσειακό πολιτισμικό είδος, οδηγεί στην ανάγκη να συμβάλλει κάθε τόπος και κάθε άνθρωπος ξεχωριστά στην προσπάθεια διαφύλαξης της.

    Τα τελευταία χρόνια, στον τομέα της εκπαίδευσης, έχει αρχίσει να γίνεται μία δειλή στροφή προς τις μουσικές ρίζες μας. Όλο και περισσότερα μουσικά προγράμματα δημιουργούνται δίνοντας βάση στην παραδοσιακή κουλτούρα. Οι παιδαγωγοί έχουν ως στόχο να μεταλαμπαδεύσουν τις αξίες της μουσικής μας παράδοσης και θέλουν να έχουν σύμμαχους τους γονείς σ΄ αυτήν τους την προσπάθεια.

Η ενασχόληση με τη παραδοσιακή  μουσική από την παιδική ήδη ηλικία διαπλάθει το ήθος και το χαρακτήρα, προσδίδοντάς ένα ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό πολιτισμικό γνώρισμα. Η βιωματική ενασχόληση και η γνώση της παραδοσιακής μουσικής θα φέρει το παιδί σε επαφή με τις μουσικές του ρίζες. Συμβάλλει στην εξοικίωση με τα συγκεκριμένα ακούσματα και την κατανόηση τους, καθώς αυτά αποτελούν την  ταυτότητά μας, την προέλευσή μας.

   Αυτή η πολιτισμική μας παρακαταθήκη πρέπει να διαφυλαχτεί. Τα παιδιά, γνωρίζοντας την, θα γίνουν οι φυσικοί συνεχιστές, στην προσπάθεια αναβίωσή της και μ’ αυτόν τον τρόπο θα αποφύγουμε το σταδιακό σβήσιμο της μουσικής κληρονομιάς. Έτσι, γνωρίζοντας ότι δεν είμαστε μετέωροι, χωρίς πυξίδα και προσανατολισμό θα μπορούμε να κοιτάμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία το αύριο των παιδιών μας...